Các biện pháp phát triển bền vững trong sản xuất cơ khí

Trong thời điểm hiện tại, xanh hoá và phát triển bền vững là xu thế tất yếu của thị trường toàn cầu. Đặc biệt là tại Việt Nam, những Hiệp định thương mại tự do đã ký kết với các khu vực phát triển như FTA, sẽ đặt ra những yêu cầu lớn hơn về sản phẩm xanh, thân thiện môi trường đối với khối doanh nghiệp sản xuất. Và trong bài viết dưới đây, RX Tradex sẽ tổng hợp và giới thiệu đến quý doanh nghiệp các biện pháp phát triển bền vững trong sản xuất cơ khí. Từ đó, giúp doanh nghiệp sản xuất cơ khí tìm kiếm những phương án tốt nhất cho việc xây dựng chiến lược phát triển xanh, bền vững trong tương lai.

5 biện pháp phát triển bền vững trong sản xuất cơ khí.

1. Sử dụng công nghệ cao trong sản xuất cơ khí để hướng đến phát triển xanh bền vững.

Trong hoạt động sản xuất cơ khí hiện nay, các chất thải phát sinh chủ yếu là: Khói hàn, CO2, SO2, bụi silic,… Từ đó, ô nhiễm môi trường trong sản xuất cơ khí cùng các hợp chất này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hệ sinh thái, tác động tiêu cực lên môi trường sống của con người. Và một trong những biện pháp nhằm cải thiện hoạt động sản xuất cơ khí, hướng đến phát triển xanh bền vững là việc áp dụng các công nghệ cao trong quá trình vận hành, chế tạo sản phẩm.

Cụ thể, những giải pháp, công nghệ hiện đại sẽ được ứng dụng trong sản xuất cơ khí nhằm tối ưu hóa quy trình chế tạo, gia công kim loại cũng như tiết kiệm chi phí và hạn chế phát thải ra môi trường. Bên cạnh đó, cuộc cách mạng 4.0 với hàng loạt ứng dụng về: Ai, tự động hóa, Big Data, Internet vạn vật,… cũng làm thay đổi hoàn toàn quy trình sản xuất cơ khí, giúp nâng cao chất lượng sản phẩm và đặc biệt là giảm lượng chất thải độc hại. Một số công nghệ trong công nghiệp gia công kim loại được ứng dụng trong trong sản xuất cơ khí để hướng đến phát triển xanh bền vững là:

• Công nghệ nano: Thay đổi và cải tiến nguyên vật liệu sản xuất, tạo ra thành phẩm cơ khí không độc hại với sức khỏe con người.
• Công nghệ in 3D: Giúp giảm lượng vật liệu dư thừa trong quá trình sản xuất cơ khí. Từ đó, hạn chế thải ra môi trường những hợp chất kim loại nặng.
• Công nghệ CAD và CAM: Bằng cách sử dụng hệ thống máy tính để thiết kế, gia công các linh kiện chi tiết, công nghệ CAD và CAM sẽ giúp tối ưu khả năng vận hành dây chuyền sản xuất, tiết kiệm năng lượng cũng như khí thải ra môi trường.
• Các công nghệ hàn, cắt laser chính xác: Giảm lượng vật liệu bổ sung trong quá trình hàn, cắt kim loại. Đồng thời, giúp doanh nghiệp tiết kiệm, giảm hao tổn năng lượng trong quy trình sản xuất cơ khí.
• …

2. Xử lý dầu mỡ và nước thải sinh ra trong quá trình sản xuất cơ khí trước khi thải ra môi trường.

Hiện nay, dầu mỡ và nước thải sản xuất cơ khí là những vấn đề nghiêm trọng, cần doanh nghiệp tìm kiếm biện pháp xử lý trước khi thải ra môi trường tự nhiên. Thực tế, nước thải ngành cơ khí có nguồn gốc chủ yếu từ các công đoạn như: Gia công kim loại, tẩy rửa, vệ sinh sản phẩm cơ khí,… Bao gồm những loại hình chất thải như:

• Dầu mỡ, chất bẩn phát sinh từ quá trình gia công kim loại.
• Dầu, mỡ dùng để bôi trơn các chi tiết của máy móc, thiết bị.
• Xà phòng phát sinh từ quá trình vệ sinh sản phẩm cơ khí.
• Nước thải phát sinh từ một số thiết bị nước làm mát, dầu làm nguội máy phay, máy tiện,…
• ….

Một số biện pháp được ứng dụng trong sản xuất cơ khí để xử lý nguồn dầu mỡ và nước thải này là: 

• Keo tụ: Loại bỏ tạp chất kim loại nặng và tách các hạt bẩn khỏi nguồn nước thải.
• Trao đổi ion: Xử lý nước thải trong quá trình làm sạch vật liệu kim loại. Bao gồm các chất axit cromic trong hoạt động xi, mạ kim loại.
• Điện hóa: Các ion kim loại hoặc các chất có tính oxi hóa được khử thành dạng ít độc hại hơn.
• Sinh học: Làm sạch nước thải đến mức an toàn để tái sử dụng trong quá trình sản xuất, gia công kim loại.
• …

Tuy nhiên, những giải pháp này thường đòi hỏi chi phí đầu tư lớn cũng như phải áp dụng công nghệ, nhân công vận hành có chuyên môn cao. Vì vậy, tùy theo nhu cầu và nguồn lực kinh tế mà doanh nghiệp ngành sản xuất cơ khí nên cân nhắc lựa chọn sao cho phù hợp.

3. Đầu tư trang thiết bị đáp ứng khả năng sản xuất cơ khí xanh bền vững.

Một trong những biện pháp phát triển bền vững trong sản xuất cơ khí là liên tục cải thiện dây chuyền, nhà máy gia công, chế tạo. Bằng cách đầu tư trang thiết bị hiện đại, bao gồm: Máy móc, công cụ được thiết kế theo tiêu chuẩn xanh, hệ thống tái chế nước thải, hệ thống năng lượng mặt trời,…. Doanh nghiệp có thể tối ưu hóa quy trình và hệ thống quản lý, từ đó thay đổi phương thức sản xuất, giảm thiểu ô nhiễm môi trường trong sản xuất cơ khí và tác động tiêu cực đối với môi trường, hướng đến phát triển xanh bền vững.

Cụ thể, một số trang thiết bị quan trọng trong sản xuất cơ khí thân thiện với môi trường là:

• Hệ thống năng lượng tái tạo: Là hệ thống sử dụng máy móc, thiết bị tạo ra nguồn năng lượng tái tạo như: Điện mặt trời, điện gió,… để cung cấp cho quá trình sản xuất.
• Máy gia công chính xác: Bao gồm các loại thiết bị gia công như: Máy in 3D, CNC,… cho phép sản xuất các sản phẩm cơ khí với độ chính xác cao, giảm lãng phí nguyên liệu.
• Hệ thống điều khiển tự động: Giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm lãng phí vật liệu và tiết kiệm năng lượng.
• …

4. Ứng dụng quy trình tái chế trong sản xuất cơ khí.

Lĩnh vực sản xuất cơ khí đang thải ra môi trường lượng rác công nghiệp vô cùng lớn, bao gồm: Kim loại phế liệu, máy móc, vật liệu lỗi thời, các hợp chất kim loại nặng,… Và, bằng cách ứng dụng các biện pháp tái chế vào trong hoạt động sản xuất cơ khí, doanh nghiệp sẽ giảm bớt rác thải gây nguy hiểm ra môi trường, bảo vệ sức khỏe của con người. Cụ thể, các công nghệ tái chế sản phẩm cơ khí giúp giảm phát thải và tối ưu hóa tài nguyên, vật liệu trong sản xuất. Ngoài ra, những giải pháp tái sử dụng máy móc, thiết bị sản xuất còn giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí đầu tư và gia tăng lợi nhuận. Dưới đây là một số công nghệ tái chế sản phẩm cơ khí phổ biến:

• Tái chế kim loại: Các vật liệu kim loại như: Thép, nhôm, đồng,.. có thể tái chế bằng cách nung nóng và tiếp tục gia công thành các sản phẩm mới. Quá trình này giúp tiết kiệm tài nguyên và năng lượng so với sản xuất cơ khí từ nguyên liệu mới.
• Sơn phủ lại: Thành phẩm cơ khí sau khi sử dụng có thể được tái chế bằng cách loại bỏ phần sơn cũ và làm mới bề mặt bằng lớp sơn mới.
• Tái sử dụng máy móc: Thiết bị gia công kim loại hoặc máy móc cơ khí cũ có thể được tái sử dụng, thông qua quá trình kiểm tra, bảo dưỡng và sửa chữa.
• …

5. Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường phát triển bền vững trong sản xuất cơ khí.

Giáo dục được xem là một biện pháp bền vững, nhằm mục đích nâng cao nhận thức, trang bị kiến thức, kĩ năng cho: Nhân viên, kỹ sư và doanh nghiệp ngành sản xuất cơ khí về ý thức bảo vệ môi trường. Trong đó, các hoạt động tuyên truyền, vận động gia đình, người thân và xã hội chung tay bảo vệ môi trường, hạn chế ô nhiễm môi trường trong sản xuất cơ khí, cải thiện hoạt động sản xuất cơ khí đã và đang được triển khai thường xuyên. Song song với đó, cần đẩy mạnh những phong trào, chương trình giáo dục về chủ đề phát triển bền vững trong sản xuất cơ khí, bao gồm:

• Triển lãm về công nghệ, phương pháp sản xuất cơ khí xanh bền vững, chất lỏng gia công kim loại xanh.
• Thúc đẩy công tác nghiên cứu nhằm cải thiện quy trình chế tạo, phương pháp gia công kim loại thân thiện với môi trường.
•  Phổ cập kiến thức về sản xuất cơ khí xanh cho học sinh, sinh viên. Đặc biệt là trong các trường đại học chuyên ngành sản xuất công nghiệp.
• …

Tổng kết.

Trên đây là bài viết của về các biện pháp phát triển bền vững trong sản xuất cơ khí. Hy vọng, qua những thông tin được RX Tradex tổng hợp và giới thiệu, quý doanh nghiệp sẽ xác định được phương án và chiến lược cụ thể nhằm cải thiện quy trình sản xuất cơ khí để hướng đến phát triển xanh bền vững trong tương lai. Và trong năm 2023 này, để tìm hiểu sâu hơn về các xu hướng công nghệ trong ngành công nghiệp gia công kim loại một cách hiệu quả, quý doanh nghiệp có thể tham gia ngay Triển lãm METALEX Việt Nam 2023 được tổ chức bởi RX Tradex Vietnam, với nhiều hoạt động giao lưu, học hỏi, tìm kiếm cơ hội để nâng cao giá trị công ty trên thị trường cạnh tranh khốc liệt. Ngoài ra, RX Tradex cũng tổ chức các triển lãm quốc tế hàng đầu khu vực như: Vietnam Manufacturing Expo, NEPCON Vietnam và Waste and Recycling Vietnam, hứa hẹn sẽ là nơi lý tưởng để kết nối giao thương và tham quan các sản phẩm máy móc, công nghệ mới và giải pháp xử lý chất thải hiện đại nhất hiện nay.