Các loại động cơ điện được sử dụng phổ biến hiện nay trong công nghiệp

Trong thời đại công nghiệp hóa hiện nay, động cơ điện đã trở thành một phần không thể thiếu trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau. Từ việc vận hành các dây chuyền sản xuất đến các thiết bị gia dụng, động cơ điện đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao hiệu suất và giảm thiểu chi phí vận hành. Để lựa chọn và sử dụng động cơ điện một cách hiệu quả, việc hiểu rõ về các loại động cơ điện phổ biến và đặc điểm của chúng là điều cần thiết. Hãy cùng RX Tradex tìm hiểu chi tiết về các loại động cơ điện đang được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp hiện nay.

1. Các loại động cơ điện 

Hiện nay, có rất nhiều loại động cơ điện khác nhau được sử dụng trong công nghiệp, mỗi loại có những ưu điểm và nhược điểm riêng. Dưới đây là một số loại động cơ điện phổ biến nhất:

1.1. Động cơ DC chổi than 

Động cơ DC chổi than (Brushed DC motor) sử dụng cuộn dây và phần ứng, hoạt động như một nam châm điện hai cực. Dòng điện trong cuộn dây được đảo chiều liên tục bởi cổ góp, tạo ra chuyển động quay của động cơ. Động cơ này thường được sử dụng trong các ứng dụng yêu cầu mô-men xoắn cao ở tốc độ thấp như trong các thiết bị gia dụng, đồ chơi điện tử, và máy móc công nghiệp nhỏ.

1.2. Động cơ DC không chổi than 

Động cơ DC không chổi than (Brushless DC motor) có thiết kế không sử dụng chổi than, giúp giảm ma sát và tăng tuổi thọ. Loại động cơ này sử dụng nam châm vĩnh cửu và bộ điều khiển để tạo ra chuyển động. Động cơ DC không chổi than thường được sử dụng trong các ứng dụng đòi hỏi độ chính xác cao và hiệu suất như máy tính, thiết bị y tế, và các hệ thống điều khiển tự động.

1.3. Động cơ AC không chổi than 

Động cơ AC không chổi than (Induction motor) sử dụng từ trường quay được tạo ra trong stato để làm quay rôto. Động cơ này thường được sử dụng trong các ứng dụng công nghiệp như bơm nước, quạt, và các hệ thống băng tải nhờ tính ổn định và khả năng vận hành liên tục.

1.4. Động cơ truyền động trực tiếp 

Động cơ truyền động trực tiếp (Direct Drive motor) kết nối trực tiếp với tải mà không cần các bộ phận truyền động cơ học như hộp số. Điều này giúp giảm thiểu hao mòn và bảo trì, đồng thời tăng hiệu suất. Động cơ này được sử dụng trong các thiết bị như máy giặt, máy nén khí, và các ứng dụng cần độ chính xác cao.

1.5. Động cơ tuyến tính 

Động cơ tuyến tính (Linear motor) tạo ra chuyển động thẳng thay vì chuyển động quay. Loại động cơ này được sử dụng trong các hệ thống vận chuyển tự động, máy CNC, và các ứng dụng đòi hỏi chuyển động thẳng chính xác.

1.6. Động cơ Servo 

Động cơ Servo (Servo motor) cho phép điều khiển chính xác vị trí, vận tốc, và gia tốc. Chúng bao gồm một động cơ, một cảm biến vị trí, và một bộ điều khiển. Động cơ Servo được sử dụng rộng rãi trong các hệ thống tự động hóa, robot, và các thiết bị yêu cầu độ chính xác cao.

1.7. Động cơ bước 

Động cơ bước (Stepper motor) di chuyển theo các bước cố định, cho phép kiểm soát chính xác vị trí. Động cơ này thường được sử dụng trong máy in, máy CNC, và các thiết bị cần điều khiển vị trí chính xác.

2. Tìm hiểu thêm về động cơ điện 1 chiều và động cơ điện xoay chiều 

2.1. Động cơ điện 1 chiều 

Động cơ điện 1 chiều hoạt động dựa trên nguyên tắc tương tác giữa từ trường và dòng điện. Khi dòng điện chạy qua cuộn dây của động cơ, nó sẽ tạo ra từ trường. Từ trường này tương tác với từ trường của nam châm vĩnh cửu, tạo ra lực momen xoắn làm cho động cơ quay.

2.2. Động cơ điện xoay chiều 

Động cơ điện xoay chiều hoạt động dựa trên nguyên tắc cảm ứng điện từ. Khi dòng điện xoay chiều chạy qua cuộn dây của động cơ, nó sẽ tạo ra từ trường xoay chiều. Từ trường xoay chiều này gây ra hiện tượng cảm ứng điện từ trong rôto, tạo ra dòng điện cảm ứng. Dòng điện cảm ứng tương tác với từ trường của stato, tạo ra lực momen xoắn làm cho động cơ quay.

Động cơ điện xoay chiều được chia thành bốn loại chính như sau:

Động cơ đồng bộ 

Động cơ đồng bộ hoạt động dựa trên nguyên tắc từ trường quay. Từ trường quay được tạo ra trong stato và tương tác với rôto, làm rôto quay với cùng tốc độ như từ trường. Stato được cung cấp dòng điện xoay chiều, tạo ra từ trường quay với tần số nhất định. Rôto được kích từ bởi dòng điện một chiều hoặc nam châm vĩnh cửu, giúp rôto đồng bộ với từ trường stato. Chúng được sử dụng trong các ứng dụng đòi hỏi tốc độ cố định như máy phát điện và hệ thống bơm.

Động cơ không đồng bộ 

Động cơ không đồng bộ, hay còn gọi là động cơ cảm ứng, hoạt động dựa trên nguyên tắc cảm ứng điện từ. Khi dòng điện xoay chiều đi qua stato, nó tạo ra từ trường quay. Từ trường này cảm ứng dòng điện trong các thanh dẫn trên rôto, tạo ra lực từ làm quay rôto. Rôto quay chậm hơn tốc độ từ trường quay, sự chênh lệch này gọi là slip, giúp tạo ra mô-men xoắn.

Động cơ không đồng bộ thường được sử dụng trong các ứng dụng công nghiệp nhờ tính đơn giản và độ bền cao.

Động cơ 1 pha 

Động cơ 1 pha sử dụng nguồn điện xoay chiều một pha và thường có thêm tụ điện để tạo ra sự lệch pha cần thiết cho việc khởi động. Chúng thường được sử dụng trong các thiết bị gia dụng nhỏ như quạt, máy bơm nước và máy lạnh.

Động cơ 3 pha 

Động cơ 3 pha sử dụng nguồn điện xoay chiều ba pha, tạo ra từ trường quay liên tục và đều đặn, giúp động cơ hoạt động ổn định và hiệu quả. Chúng được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng công nghiệp nhờ khả năng cung cấp mô-men xoắn, mang đến hiệu suất cao, và thường được sử dụng trong các ứng dụng công nghiệp lớn như máy nén, bơm và hệ thống truyền động.

3. Tổng kết

Lựa chọn loại động cơ điện phù hợp là yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả hoạt động và an toàn cho hệ thống sản xuất. Hy vọng bài viết này RX Tradex đã cung cấp cho quý doanh nghiệp thông tin hữu ích về các loại động cơ điện phổ biến hiện nay trong công nghiệp. 

Ngoài ra, nếu quý doanh nghiệp muốn tìm hiểu thêm về các giải pháp sản xuất tối ưu, tiếp cận những xu hướng sản xuất mới nhất trong ngành công nghiệp sản xuất và công nghiệp hỗ trợ, đừng quên đăng ký tham gia sự kiện triển lãm Vietnam Manufacturing Expo 2024, một sự kiện hoành tráng, quy tụ hàng trăm thương hiệu máy móc thiết bị sản xuất hàng đầu, cùng các chuyên gia đầu ngành do RX Tradex tổ chức Sự kiện sẽ được diễn ra từ ngày 7-9 tháng 8 năm 2024 tại Hà Nội. Đăng ký tham gia ngay tại đây.