Cách sử dụng máy hàn que đúng chuẩn nhất 2024
Máy hàn que là công cụ quan trọng trong ngành công nghiệp và xây dựng. Để sử dụng máy hàn que hiệu quả và an toàn, bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết từ cách sử dụng máy hàn và một số lưu ý khi sử dụng máy hàn điện tử, nguyên tắc an toàn và giới thiệu các loại máy hàn que thông dụng hiện nay.
1. Hướng dẫn cách sử dụng máy hàn que
Bước 1: Lắp dây hàn, dây mass vào máy hàn que điện tử
- Hầu hết máy hàn que điện tử đi kèm các phụ kiện như dây hàn, dây mass, kẹp hàn, kẹp mass.
- Lắp dây mass vào cực âm và dây hàn vào cực dương của máy hàn. Đảm bảo lắp đúng khớp (vặn theo chiều kim đồng hồ thật chặt) và đặt kẹp mass tránh đường hàn để thực hiện hàn dễ dàng.
Bước 2: Gắn que hàn vào kẹp hàn
Bước 3: Thiết lập dòng hàn
- Trên mỗi máy hàn que đều có núm vặn điều chỉnh dòng hàn (cường độ dòng hàn, tính theo Ampe). Chọn dòng hàn phù hợp với đường kính que hàn: que hàn có đường kính lớn thì điều chỉnh dòng hàn lớn và ngược lại.
Bước 4: Cấp nguồn điện cho máy hàn
- Máy hàn sử dụng nguồn điện 220V hoặc 380V (nguồn điện 3 pha chỉ phù hợp với máy hàn công nghiệp).
- Đảm bảo công tắc On/Off ở trạng thái tắt trước khi cắm dây điện vào nguồn điện để tránh sự cố không đáng có như máy tự vận hành.
Bước 5: Thực hiện hàn
- Đưa que hàn tới vị trí cần hàn, bật công tắc để cấp điện cho máy hàn và bắt đầu quá trình hàn.
2. Một số mẹo để hàn que đẹp
Làm sạch vật hàn trước khi hàn
Để đảm bảo mối hàn đẹp và chất lượng, việc làm sạch vật hàn trước khi hàn là rất quan trọng. Sử dụng búa gõ xỉ hoặc bàn chà sắt để loại bỏ xỉ hàn, bụi bẩn và các tạp chất khác. Việc làm này không chỉ giúp mối hàn đẹp hơn mà còn tăng độ kết dính và chắc chắn cho mối hàn.
Sử dụng que hàn phù hợp với dòng hàn
Lựa chọn que hàn và điều chỉnh dòng hàn phù hợp rất quan trọng:
- Đường kính que hàn 2,5mm: dòng hàn 50 – 90A
- Đường kính que hàn 3,2mm: dòng hàn 90 – 130A
- Đường kính que hàn 4,0mm: dòng hàn 140 – 190A
- Đường kính que hàn 5,0mm: dòng hàn 180 – 240A
Thiết lập cường độ dòng hàn không đúng mức có thể gây ra nhiều vấn đề như tóe tia lửa, cháy biên, thủng mối hàn (dòng quá cao) hoặc dính que, độ ngấu thấp, chất lượng hàn kém (dòng quá thấp).
Điều chỉnh hồ quang cho máy hàn que
Chiều dài hồ quang (khoảng cách từ que hàn đến vật hàn) nên dao động từ 1,6mm đến 2,4mm. Hồ quang dài hơn giúp sử dụng điện cực, đường kính, và dòng hàn lớn hơn, nhưng không được lớn hơn đường kính lõi điện cực. Hồ quang quá dài làm giảm hiệu suất đắp và chất lượng mối hàn, còn quá ngắn gây ngắn mạch trong quá trình dịch chuyển kim loại.
Điều chỉnh góc nghiêng hàn
- Trên bề mặt phẳng: nghiêng que hàn từ 5 – 15 độ theo hướng chuyển động.
- Ở vị trí thẳng đứng: góc que hàn từ 0 – 15 độ ngược chiều với hướng di chuyển que hàn.
Thực hiện thao tác que hàn
Có 4 kiểu chuyển động chính:
- Chuyển động ngang: Đảm bảo chiều rộng của mối hàn.
- Chuyển động dọc: Hàn hết chiều dài của mối hàn.
- Chuyển động liên tục
- Chuyển động ngắt quãng
Các chuyển động này không thể áp dụng cho tất cả mối hàn. Với vật liệu hàn mỏng, không nên áp dụng chuyển động ngang vì dễ bị thủng mối hàn. Nên áp dụng chuyển động dọc và ngắt quãng.
Làm sạch mối hàn sau khi hàn
Sau khi hoàn tất hàn, dùng búa đập hoặc bàn chải sắt để làm sạch xỉ hàn. Sử dụng máy mài khuôn để làm nhẵn mối hàn, tăng tính thẩm mỹ cho kết quả hàn.
3. Lưu ý về khi sử dụng máy hàn que điện tử
Trang bị đầy đủ đồ bảo hộ
Khi sử dụng máy hàn, cần trang bị đầy đủ đồ bảo hộ lao động như quần áo bảo hộ, khẩu trang, mặt nạ hàn, kính bảo vệ và găng tay. Đây là những thiết bị không thể thiếu để bảo vệ sức khỏe và an toàn cho bản thân trong quá trình hàn. Khói hàn có thể gây ra các bệnh hô hấp nguy hiểm, đặc biệt trong không gian làm việc nhỏ và thiếu thông khí, do đó mặt nạ hàn và khẩu trang chuyên dụng là rất cần thiết. Bên cạnh đó, hồ quang điện có thể gây hại đến mắt, vì vậy kính bảo vệ mắt cũng là vật dụng không thể thiếu.
Kiểm tra máy hàn trước khi sử dụng
Trước khi sử dụng, hãy kiểm tra kỹ các bộ phận của máy hàn để đảm bảo máy đang trong tình trạng ổn định. Kiểm tra các dây nối và bộ phận máy xem có bị đứt, hỏng hay trục trặc không. Việc kiểm tra này giúp đảm bảo máy hoạt động hiệu quả và ngăn ngừa nguy cơ giảm công suất, giảm tuổi thọ, hoặc các sự cố nghiêm trọng như cháy nổ.
Kiểm tra kỹ khu vực hàn
Khu vực hàn cũng cần được kiểm tra kỹ lưỡng trước khi bắt đầu công việc. Các xỉ hàn và tia lửa có thể gây cháy nổ nếu khu vực hàn không được kiểm tra kỹ. Hàn trong không gian ẩm ướt có thể gây chập điện và rò rỉ điện rất nguy hiểm. Do đó, hãy đảm bảo khu vực hàn khô ráo và không có vật liệu dễ cháy.
Bảo quản máy hàn đúng cách
Bảo quản máy hàn đúng cách là một yếu tố quan trọng để duy trì hiệu suất và tuổi thọ của máy. Đặt máy ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm ướt và ánh nắng mặt trời trực tiếp. Không để máy gần các vật liệu dễ cháy nổ. Vệ sinh và kiểm tra máy thường xuyên bằng dụng cụ chuyên dụng để máy luôn hoạt động tốt.
4. Các nguyên tắc sử dụng máy hàn an toàn
4.1. An toàn về điện khi sử dụng máy hàn
Để đảm bảo an toàn về điện khi sử dụng máy hàn, bạn hãy tuân thủ các lưu ý sau:
- Tránh tiếp xúc trực tiếp với các thành phần dẫn điện của máy hàn.
- Sử dụng các vật dụng cách điện để cách ly với vật cần hàn và mặt đất.
- Đảm bảo mỗi máy hàn được cấp điện từ một cầu dao riêng và kiểm tra nguồn điện trước khi tháo lắp máy hàn.
- Tránh để dây điện trên mặt đất hoặc tiếp xúc với kim loại.
- Kiểm tra tay cầm kìm hàn để đảm bảo cách điện và chịu nhiệt tốt.
- Thường xuyên kiểm tra và thay thế các dây cáp bị hỏng hóc hoặc trầy xước.
- Đảm bảo dây điện hàn và dây mát không bị tróc vỏ, các mối nối được bọc kín bằng băng keo cách điện.
- Luôn mặc đồ bảo hộ như quần áo, kính hàn, găng tay, tạp dề, và giày cách điện khi sử dụng máy hàn.
- Tắt hết nguồn điện khi không sử dụng.
- Cẩn thận khi hàn trong môi trường ẩm ướt hoặc các tư thế khó.
- Tìm hiểu khả năng chống giật của máy hàn và không sử dụng kìm hàn tự chế hoặc bị hỏng.
4.2. An toàn khi hàn
- Không hàn kim loại ở các hầm, khoang, bể kín đang có áp suất hoặc chứa chất dễ cháy nổ. Nếu cần hàn ở các không gian này, bạn phải nắm vững kỹ thuật, có chuyên môn và người giám sát.
- Thực hiện thông gió, hút bụi và thông gió cục bộ tại nơi tiến hành hàn.
- Sử dụng kính hàn và nón bảo hộ để tránh hồ quang điện gây hại cho mắt và da.
- Nếu mắt bị tổn thương nhẹ, chườm đá để giảm sưng và nhỏ 1-2 giọt cyclopentolate 1%. Không chạm vào mối hàn hay vật cần hàn khi mới hàn xong.
- Sử dụng đồ bảo hộ để tránh tia kim loại bay vào mắt.
4.3. An toàn với khói hàn
Trong quá trình hàn, hai loại khói chính là hàn MMA và FCAW có thể sinh ra nhiều khói độc hại:
- Đeo khẩu trang để tránh hít phải khói độc.
- Sử dụng mặt nạ phòng hơi độc và quạt nếu làm việc trong không gian không thoáng khí.
- Giữ đầu tránh khỏi vùng khói hàn để không hít phải khói.
4.4. An toàn cháy nổ khi sử dụng máy hàn
- Đặt máy hàn ở nơi không có người qua lại và sử dụng tấm chắn bằng vật liệu không cháy.
- Tuân thủ các quy định về an toàn phòng chống cháy nổ khi hàn ở nơi có nguy cơ cháy nổ.
- Khi hàn trên cao, làm sàn bằng vật liệu chống cháy hoặc đeo dây an toàn và có túi đựng dụng cụ, mẩu que hàn thừa.
- Đánh giá mức độ an toàn của môi trường trước khi hàn và dọn dẹp các thiết bị dễ cháy nổ khỏi khu vực hàn.
5. Top 3 loại máy hàn que thông dụng hiện nay
5.1. Máy hàn que điện tử Jasic ZX7-250E
Máy hàn que điện tử Jasic ZX7-250E sở hữu công nghệ Inverter hiện đại và công suất mạnh mẽ, hoạt động ổn định trong môi trường có độ ẩm cao. Máy có khả năng hàn liên tục que từ 1.6-3.2mm, phù hợp với nhiều lĩnh vực như xây dựng, dân dụng, xưởng ô tô. Sản phẩm được bảo hành chính hãng 18 tháng, đảm bảo chất lượng và độ bền.
5.2. Máy hàn que điện tử Jasic ZX7-200E
Jasic ZX7-200E có thiết kế gọn nhẹ, dễ di chuyển và bảo quản. Máy sử dụng công nghệ tiên tiến chống quá tải và chống giật, đồng thời có khả năng chống dính cao. Đây là lựa chọn phù hợp với người mới vào nghề nhờ giá thành hợp lý.
5.3. Máy hàn que điện tử Hồng Ký HK 200N
Hồng Ký HK 200N có công suất đầu ra 7 KVA và khả năng hàn que lên đến 3.2mm. Máy được sơn tĩnh điện, có độ bền cao và khả năng chống chịu tốt trong môi trường khắc nghiệt. Máy còn tiết kiệm 50% – 60% năng lượng điện so với các loại máy hàn que khác trên thị trường.
6. Tổng kết
Việc sử dụng máy hàn que đúng cách không chỉ đảm bảo chất lượng mối hàn mà còn đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Hy vọng bài viết này sẽ cung cấp đầy đủ thông tin hữu ích cho quý doanh nghiệp về cách sử dụng máy hàn một cách hiệu quả và an toàn. Việc tuân thủ các hướng dẫn và nguyên tắc an toàn khi sử dụng máy hàn sẽ giúp bảo vệ sức khỏe người lao động và kéo dài tuổi thọ cho thiết bị. Bên cạnh đó, trong năm nay, quý doanh nghiệp mong muốn tìm hiểu thêm về các phương pháp sản xuất mới nhất, có thể tham gia ngay Triển lãm Quốc tế Vietnam Manufacturing Expo do công ty RX Tradex Vietnam tổ chức, với sự góp mặt của hàng trăm thương hiệu hàng đầu.