Dao phay là gì? Phân loại dao phay đang có trên thị trường
Dao phay là công cụ cắt gọt chủ yếu trong quá trình phay, là một trong công cụ không thể thiếu trong ngành gia công cơ khí. Để hiểu rõ hơn dao phay là gì và có bao nhiêu loại dao phay phổ biến trên thị trường, mời các bạn cùng RX Tradex tìm hiểu ở bài viết sau.
1. Phay là gì?
Phay là một quá trình gia công cơ khí, trong đó sử dụng dao phay để cắt bỏ vật liệu từ một phôi để tạo ra các hình dạng và bề mặt mong muốn. Quá trình này thường được thực hiện trên máy phay, có thể là máy phay ngang, máy phay đứng hoặc máy phay CNC (Computer Numerical Control). Phay là một trong những phương pháp gia công cắt gọt phổ biến nhất trong ngành cơ khí, giúp chế tạo các chi tiết chính xác, đa dạng và phức tạp.
Phay không chỉ được sử dụng trong công nghiệp sản xuất mà còn trong các lĩnh vực như chế tạo dụng cụ, làm khuôn mẫu và sản xuất các chi tiết máy. Đặc điểm nổi bật của phay là khả năng tạo ra các bề mặt phẳng, rãnh hoặc các hình dạng khác với độ chính xác cao.
2. Dao phay là gì?
Dao phay là công cụ cắt gọt chủ yếu trong quá trình phay, chúng được làm từ các vật liệu cứng và chịu mài mòn cao như thép hợp kim, cacbua vonfram, hay kim cương công nghiệp. Dao phay có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau để phù hợp với từng loại máy phay và mục đích gia công cụ thể.
Dao phay có các răng cắt được bố trí đều xung quanh chu vi và thường có các rãnh thoát phoi giúp loại bỏ phoi ra khỏi vùng cắt một cách hiệu quả. Thiết kế của dao phay bao gồm các yếu tố như góc cắt, số lượng lưỡi cắt hoặc hình dạng lưỡi cắt, tất cả đều ảnh hưởng đến hiệu suất và chất lượng khi gia công.
3. Dao phay có công dụng gì?
Công dụng chính của dao phay là loại bỏ vật liệu từ phôi để tạo hình và hoàn thiện bề mặt chi tiết theo yêu cầu. Một số công dụng cụ thể của dao phay thường đường áp dụng như:
- Cắt phẳng: Tạo ra các bề mặt phẳng với độ chính xác cao.
- Cắt rãnh: Tạo rãnh trên bề mặt phôi, có thể là rãnh chữ T, rãnh vuông, hoặc rãnh tròn.
- Cắt hình dạng phức tạp: Gia công các hình dạng phức tạp và chi tiết như bánh răng, ren, và các bề mặt cong.
- Gia công lỗ: Khoan và mở rộng lỗ với các kích thước và hình dạng khác nhau.
- Gia công bậc: Tạo ra các bậc với độ sâu và chiều rộng khác nhau trên phôi.
4. Các loại dao phay
Trên thị trường hiện nay có nhiều loại dao phay khác nhau, mỗi loại được thiết kế cho các mục đích và vật liệu gia công cụ thể.
4.1. Dao phay mặt đầu (Face Milling Cutter)
Dao phay mặt đầu là loại dao phay được sử dụng để gia công các bề mặt phẳng rộng lớn trên phôi. Dao phay mặt đầu có thể có nhiều lưỡi cắt và thường được gắn trên máy phay ngang hoặc đứng. Loại dao này thích hợp để gia công bề mặt phẳng với tốc độ cắt cao và hiệu suất gia công lớn.
4.2. Dao phay ngón (End Mill)
Sở dĩ được gọi là dao phay ngón là vì chúng có hình dạng giống như một ngón tay, với lưỡi cắt ở đầu và xung quanh thân. Dao phay ngón thường được sử dụng để cắt các rãnh, khoan lỗ và gia công các bề mặt phức tạp. Chúng có nhiều kích thước và chiều dài khác nhau, phù hợp với nhiều ứng dụng gia công khác nhau.
4.3. Dao phay đĩa (Slab Milling Cutter)
Dao phay đĩa có dạng hình đĩa với các lưỡi cắt được sắp xếp quanh chu vi. Loại dao này thích hợp để gia công các bề mặt phẳng và rãnh dài, thường được sử dụng trên máy phay ngang.
4.4. Dao phay góc (Angle Milling Cutter)
Dao phay góc được thiết kế với các lưỡi cắt có góc nghiêng so với trục của dao. Loại dao này dùng để cắt các rãnh góc, bề mặt nghiêng hoặc các chi tiết có hình dạng góc phức tạp.
4.5. Dao phay hình thành (Form Milling Cutter)
Dao phay hình thành có các lưỡi cắt được tạo hình theo dạng cụ thể để gia công các bề mặt có hình dạng đặc biệt như rãnh bánh răng, ren, hoặc các chi tiết có biên dạng phức tạp. Loại dao này thường được đặt hàng theo yêu cầu đặc biệt của từng công việc gia công.
4.6. Dao phay tấm (Insert Milling Cutter)
Dao phay tấm sử dụng các lưỡi cắt có thể thay thế được, gọi là inserts. Các inserts này thường làm từ cacbua vonfram hoặc các vật liệu siêu cứng khác, giúp tiết kiệm chi phí và dễ dàng thay thế khi bị mài mòn.
5. Hướng dẫn sử dụng dao phay đúng cách
Sử dụng dao phay đúng cách không chỉ đảm bảo chất lượng gia công mà còn kéo dài tuổi thọ của dao.
- Lựa chọn dao phay phù hợp: Chọn loại dao phay phù hợp với vật liệu và công việc gia công cụ thể. Kiểm tra các thông số kỹ thuật của dao phay như kích thước, góc cắt, và số lượng lưỡi cắt.
- Điều chỉnh tốc độ cắt: Tốc độ cắt phải phù hợp với loại vật liệu và dao phay được sử dụng. Tốc độ cắt quá cao hoặc quá thấp đều có thể làm giảm tuổi thọ dao và chất lượng gia công.
- Sử dụng dung dịch làm mát: Dung dịch làm mát giúp giảm nhiệt độ trong quá trình gia công, làm tăng tuổi thọ dao và cải thiện bề mặt gia công.
- Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ: Thường xuyên kiểm tra và bảo dưỡng dao phay để phát hiện sớm các dấu hiệu mài mòn hoặc hư hỏng. Thay thế các lưỡi cắt (inserts) khi cần thiết.
- Sử dụng máy móc đúng cách: Đảm bảo máy phay được thiết lập đúng và hoạt động ổn định. Kiểm tra độ chính xác của máy trước khi bắt đầu gia công.
Sử dụng dao phay đúng cách không chỉ đảm bảo hiệu quả và chất lượng công việc mà còn tiết kiệm chi phí và tăng tuổi thọ thiết bị. Hy vọng với những thông tin trên, RX Tradex Việt Nam đã giúp bạn hiểu rõ hơn dao phay là gì và cách sử dụng chúng trong gia công cơ khí. Bên cạnh đó, nếu bạn quan tâm đến những thông tin giá trị trong ngành cơ khí sản xuất, bạn có thể đăng ký tham dự Triển lãm Quốc tế uy tín trong ngành gia công cơ khí chính xác và công nghiệp sản xuất như Triển lãm METALEX Việt Nam để tham quan các máy móc, công nghệ hàn cắt tiên tiến nhất hiện nay.
