Rác hữu cơ là gì? Các phương pháp xử lý rác hữu cơ thông dụng

Rác hữu cơ là một phần không thể thiếu trong ngành quản lý môi trường hiện đại, đặc biệt trong bối cảnh cả thế giới đang từng bước nỗ lực giải quyết bài toán rác thải ra môi trường ngày càng nhiều. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về rác hữu cơ, phân loại chúng và các phương pháp hiệu quả để xử lý.

1. Rác hữu cơ là gì?

Rác hữu cơ là một phần của rác thải sinh học, được tạo ra từ các vật liệu có nguồn gốc tự nhiên, chủ yếu là các chất hữu cơ có trong thức ăn thừa, cỏ cây, thực vật, chất thải từ nông nghiệp, động vật nuôi hay chất thải sinh học của quá trình sản xuất như bã cà phê, bã mía…

Rác hữu cơ là một phần trong chu trình tự nhiên của sự phân hủy sinh học, trong đó các vi sinh vật phân hủy chúng thành chất dinh dưỡng cho cây cỏ và hệ sinh thái khác. Tuy nhiên, khi được xử lý không đúng cách hoặc tích tụ quá lâu ở môi trường không tự nhiên, rác hữu cơ có thể gây ra các vấn đề như tạo ra khí thải độc hại, mùi hôi khó chịu ảnh hưởng đến môi trường. Vì vậy, việc xử lý các loại rác hữu cơ đúng cách là một phần quan trọng trong quản lý rác thải và bảo vệ môi trường.

2. Phân loại rác thải

Hiện nay, rác thải được phân loại theo 3 nhóm danh mục chính gồm: rác vô cơ, rác hữu cơ và rác tái chế nhằm giúp tổ chức, quản lý hiệu quả hơn quá trình xử lý, cũng như tái sử dụng tài nguyên. Dưới đây là mô tả chi tiết về mỗi loại:

• Rác vô cơ: Là loại rác thải được tạo thành từ các vật liệu không chứa carbon hoặc không có thành phần hữu cơ đáng kể. Rác vô cơ rất khó phân hủy ngoài tự nhiên và không thể tái chế, tái sử dụng. Các loại rác vô cơ bao gồm kim loại như sắt, nhôm, đồng, thép, các hợp chất vô cơ khác như thủy tinh, đá, gốm và nhựa tổng hợp.
• Rác hữu cơ: Rác hữu cơ là loại rác thải có nguồn gốc từ các vật liệu tự nhiên, được sinh ra từ các hoạt động như sinh hoạt hàng ngày, sản xuất nông nghiệp, sản xuất nông nghiệp…
• Rác tái chế: Đây là loại rác thải được thu gom và xử lý để tái sử dụng hoặc tái chế thành các sản phẩm mới. Rác tái chế bao gồm các vật liệu như giấy, nhựa, kim loại, thủy tinh, gỗ. Việc tái chế rác giúp giảm thiểu lượng rác gom vào bãi chôn lấp, giảm tác động tiêu cực đến môi trường, cũng như tạo ra cơ hội kinh doanh và giảm chi phí cho các doanh nghiệp.

3. Các phương pháp xử lý rác hữu cơ hiệu quả

Các phương pháp xử lý rác hữu cơ hiệu quả đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tác động tiêu cực của rác thải đến môi trường. Nhiều doanh nghiệp còn ứng dụng các công nghệ xử lý chất thải hữu cơ nhằm xây dựng nền công nghiệp xanh. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến hiện nay:

3.1. Chôn lấp rác hữu cơ

Phương pháp chôn lấp rác hữu cơ là một trong những phương pháp truyền thống và phổ biến để xử lý rác thải hữu cơ. Để xử lý phần rác hữu cơ theo phương pháp này, có thể thực hiện như sau:

• Bước 1: Phân loại nhóm rác hữu cơ: Trước khi chôn lấp, rác hữu cơ cần được thu thập và phân loại để loại bỏ các vật liệu không phù hợp hoặc nguy hiểm.
• Bước 2: Lựa chọn khu vực chôn lấp: Cần đảm bảo tính an toàn và bảo vệ môi trường, không xâm nhập đến nguồn nước ngầm.
• Bước 3: Khử trùng đất: Trước khi chôn lấp, các mẫu đất có thể được lấy và kiểm tra để đảm bảo tính chất lượng của đất. Điều này giúp xác định xem đất có phù hợp cho việc chôn lấp không và nếu cần thiết, các biện pháp kiểm soát thêm có thể được thực hiện.
• Bước 4: Tiến hành chôn lấp rác.
• Bước 5: Phủ một lớp bằng đất lên trên cùng để ngăn chặn mùi hôi và giữ cho rác không bị phát tán.

Một số ưu & nhược điểm của phương pháp xử lý này là:

Ưu điểm:

• Chi phí thấp
• Dễ triển khai
• Dễ dàng quản lý

Nhược điểm

• Ô nhiễm tới khu vực lân cận vùng chôn lấp do các khí metan được tạo ra trong điều kiện phân hủy dạng chôn lấp
• Ô nhiễm nguồn nước ngầm từ nguồn nước rác trong quá trình phân hủy

3.2. Thiêu đốt rác hữu cơ

Thiêu đốt rác hữu cơ là một cách tiếp cận hiệu quả hơn. Quá trình này không chỉ giảm thiểu khối lượng rác mà còn tạo ra nguồn năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, cần phải đảm bảo quá trình thiêu đốt diễn ra trong điều kiện kiểm soát để tránh phát tán khí thải gây ô nhiễm.

Ưu điểm:

• Tiêu hủy nguồn rác thải hiệu quả: Quá trình đốt cháy hữu cơ giúp phá hủy các thành phần hữu cơ trong rác thải, giảm thiểu ô nhiễm.
• Chuyển hóa năng lượng: Quá trình đốt cháy tạo ra nhiệt lượng có thể được chuyển đổi thành điện năng hoặc nhiên liệu.
• Khả năng khử trùng: Nhiệt độ cao trong quá trình đốt cháy cũng có thể khử trùng rác thải, giảm nguy cơ lây nhiễm và bệnh tật.

Nhược điểm:

• Ô nhiễm khí thải: Quá trình đốt cháy sinh ra khí thải và hơi nước, gây ô nhiễm không khí nếu không được kiểm soát tốt.
• Tạo ra khí độc hại: Trong một số trường hợp, quá trình đốt cháy có thể tạo ra các chất độc hại như dioxin và furan.
• Cần phải kiểm soát, quản lý quá trình thiêu đốt: Để đảm bảo quá trình đốt cháy diễn ra hiệu quả và an toàn, cần kiểm soát nhiệt độ, lượng oxi, và quá trình phân phối nhiên liệu trong lò đốt.

3.3. Ủ phân từ rác hữu cơ

Phương pháp này làm cho rác hữu cơ phân hủy tự nhiên bằng cách ủ trong một môi trường đặc biệt, thúc đẩy quá trình phân hủy và tạo ra phân bón hữu cơ.

Nếu ở quy mô nhỏ, trong gia đình: Rác hữu cơ sẽ được ủ trong các vật dụng như chai nhựa, thùng xốp hoặc bồn nhỏ. Sau đó, phân bón tự nhiên được tạo ra từ quá trình ủ này sẽ được sử dụng để nuôi dưỡng cây trồng trong vườn nhà. Đối với những gia đình cần xử lý số lượng lớn rác hữu cơ hoặc muốn quá trình ủ diễn ra nhanh chóng hơn, có thể lựa chọn mua các loại máy xử lý rác phù hợp với nhu cầu của mình.

Với quy mô lớn hơn: Rác hữu cơ sẽ được tập trung và đưa vào quy trình nghiền nhỏ và ủ hiếu khí. Quá trình này được thực hiện tại các nhà máy xử lý rác thải lớn, đòi hỏi có máy móc và chi phí vận hành cao. Tuy nhiên, quá trình này có thể xử lý một lượng lớn rác hữu cơ và tạo ra phân bón hoặc sản phẩm khác có giá trị từ rác thải, giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

Ưu điểm:

• Tạo nguồn phân bón tự nhiên: Quá trình ủ phân tạo ra phân bón hữu cơ tự nhiên, giàu chất dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe của đất.
• Giảm lượng rác thải: Việc sử dụng phương pháp ủ phân giúp giảm lượng rác thải gửi đến các bãi chôn lấp hoặc nhà máy xử lý rác thải.

Nhược điểm:

• Thời gian ủ lâu: Quá trình ủ phân có thể mất nhiều thời gian (từ vài tháng đến vài năm), tùy thuộc vào điều kiện và nguyên liệu.
• Yêu cầu điều kiện đặc biệt: Quá trình ủ phân đòi hỏi điều kiện về độ ẩm, nhiệt độ và thoáng khí, cũng cần sự chăm sóc và quản lý cẩn thận để đảm bảo hiệu quả.

4. Tầm quan trọng của việc xử lý rác hữu cơ

Xử lý rác hữu cơ đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường và bảo vệ sức khỏe con người. Bằng cách lựa chọn và áp dụng các phương pháp xử lý hiệu quả, chúng ta có thể giảm thiểu tác động tiêu cực của rác hữu cơ đến môi trường sống.

• Bảo vệ môi trường
• Giảm khối lượng rác thải
• Tái sử dụng nguồn nguyên liệu
• Nâng cao chất lượng đất
• Giảm tác động xã hội
• Có nguồn năng lượng tái tạo

5. Tổng kết

Như vậy, rác hữu cơ là một phần quan trọng của vấn đề quản lý rác thải hiện nay. Việc áp dụng các phương pháp xử lý hiệu quả không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn tạo ra cơ hội tái chế và sử dụng lại tài nguyên một cách bền vững. RX Tradex hy vọng đã giải đáp phần nào các thắc mắc “Rác hữu cơ là gì? Rác hữu cơ bao gồm những gì? Các loại rác hữu cơ?”. Từ đó giúp doanh nghiệp ứng dụng và có thêm nhiều ý tưởng tìm kiếm giải pháp và công nghệ phù hợp. Doanh nghiệp có thể tìm hiểu thêm thông tin về Triển lãm  2024 để cùng kết nối với các đơn vị đầu ngành trong lĩnh vực quản lý rác thải.