Xu hướng tiết kiệm năng lượng kết hợp công nghệ IoT trong sản xuất

Công nghệ IoT được xem là một giải pháp tiên tiến và đầy tiềm năng trong quản lý năng lượng, đặc biệt khi ứng dụng trong lĩnh vực sản xuất, mang lại nhiều cải tiến đáng kể về hiệu quả sử dụng cũng như tính bền vững, góp phần vào mục tiêu toàn cầu – giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Ngoài khả năng giám sát và quản lý mức tiêu thụ năng lượng theo thời gian thực, công nghệ IoT còn mang lại nhiều lợi ích đáng kể trong việc tiết kiệm năng lượng trong sản xuất hiện nay. Cùng RX Tradex khám phá những xu hướng tiết kiệm năng lượng kết hợp công nghệ IoT được ứng dụng phổ biến trong ngành sản xuất qua bài viết dưới đây. 

1. Công nghệ IoT là gì?

Công nghệ IoT (Internet of Things) hay còn được gọi là Internet vạn vật là một hệ thống mạng lưới kết nối các thiết bị vật lý với nhau thông qua internet, cho phép chúng thu thập, trao đổi và phân tích dữ liệu. Các thiết bị này có thể bao gồm từ các vật dụng hàng ngày như điện thoại thông minh, tivi, máy giặt, đến các thiết bị công nghiệp như cảm biến và máy móc. 

Công nghệ IoT có khả năng kết nối và giao tiếp của các thiết bị thông minh, sử dụng các giao thức và công nghệ mạng như Wi-Fi, Bluetooth, 4G/5G để truyền tải dữ liệu, cung cấp hệ thống quản lý và xử lý dữ liệu thu thập được, từ đó sử dụng các công cụ và thuật toán để phân tích dữ liệu và đưa ra các quyết định thông minh. 

2. Xu hướng tiết kiệm năng lượng kết hợp công nghệ IoT trong sản xuất

Công nghệ IoT ngày nay đang được sử dụng rộng rãi và ngày càng phổ biến khi được ứng dụng nhiều trong việc quản lý năng lượng, tạo ra xu hướng tiết kiệm năng lượng quan trọng trong bối cảnh công nghiệp hiện đại. Việc áp dụng công nghệ Internet vạn vật không chỉ giúp các doanh nghiệp sản xuất tăng cường hiệu quả năng lượng, mà còn giúp giảm chi phí và cải thiện hiệu suất hoạt động một cách đáng kể. Dưới đây là một số xu hướng tiết kiệm năng lượng kết hợp công nghệ IoT được ứng dụng phổ biến hiện nay:

2.1. Giám sát từ xa và quản lý năng lượng theo thời gian thực

Công nghệ IoT cho phép giám sát và quản lý mức tiêu thụ năng lượng trong thời gian thực bằng cách sử dụng các cảm biến thông minh được cài đặt trên thiết bị và máy móc trong nhà máy. 

Các cảm biến này liên tục thu thập dữ liệu về mức tiêu thụ năng lượng của từng thiết bị và gửi thông tin này về một hệ thống quản lý trung tâm, có khả năng phân tích dữ liệu để cung cấp cái nhìn chi tiết và tức thì về cách thức năng lượng được sử dụng trong toàn bộ quy trình sản xuất.

Bằng cách nắm bắt dữ liệu theo thời gian thực, doanh nghiệp có thể xác định những thiết bị hoặc quy trình tiêu thụ năng lượng quá mức hoặc không hiệu quả, từ đó có thể điều chỉnh hoạt động của các thiết bị này để tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng như tự động tắt hoặc giảm công suất khi không cần thiết.

2.2. Dự báo và tối ưu hoá năng lượng

Sử dụng công nghệ IoT kết hợp với trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (machine learning) mang đến khả năng dự báo và tối ưu hóa năng lượng một cách chính xác và hiệu quả. Các hệ thống này không chỉ giám sát mức tiêu thụ năng lượng hiện tại mà còn phân tích dữ liệu tiêu thụ trong quá khứ để đưa ra dự đoán về nhu cầu năng lượng trong tương lai. 

Nhờ vào quá trình thu thập và lưu trữ dữ liệu chi tiết, hệ thống IoT có thể dự đoán được mức tiêu thụ năng lượng của các thiết bị và quy trình sản xuất theo thời gian. Trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (machine learning) sẽ sử dụng dữ liệu này để phân tích các mô hình tiêu thụ năng lượng, xác định xu hướng và các yếu tố ảnh hưởng đến nhu cầu năng lượng. 

2.3. Điều khiển thông minh

Hệ thống IoT có khả năng tự động điều chỉnh các thông số hoạt động của máy móc dựa trên dữ liệu thu thập được. Các cảm biến IoT liên tục giám sát trạng thái và hiệu suất của thiết bị sản xuất, thu thập dữ liệu về mức tiêu thụ năng lượng, tải công việc, nhiệt độ và nhiều thông số khác. 

Hệ thống IoT sử dụng dữ liệu này để tự động điều chỉnh các thông số hoạt động của máy móc. Ví dụ, khi phát hiện thiết bị không hoạt động hoặc hoạt động dưới mức yêu cầu, hệ thống có thể tự động tắt hoặc giảm công suất thiết bị để tiết kiệm năng lượng.

2.4. Quản lý năng lượng tòa nhà thông minh

Trong các cơ sở sản xuất, việc sử dụng công nghệ IoT để quản lý năng lượng của các hệ thống như HVAC (bao gồm hệ thống sưởi, thông gió và điều hòa không khí), chiếu sáng và các tiện ích khác đang trở thành một xu hướng tất yếu.

Hệ thống HVAC là một trong những nguồn tiêu thụ năng lượng lớn nhất trong các cơ sở sản xuất. Công nghệ IoT cho phép giám sát và điều chỉnh hệ thống HVAC theo thời gian thực dựa trên các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm, và mức độ sử dụng không gian. Các cảm biến IoT thu thập dữ liệu liên tục và gửi về hệ thống quản lý trung tâm.

Bên cạnh đó, hệ thống chiếu sáng thông minh cũng sử dụng các cảm biến IoT để tự động điều chỉnh độ sáng dựa trên ánh sáng tự nhiên và sự hiện diện của con người. Trong các khu vực không có người, hệ thống có thể tự động tắt hoặc giảm độ sáng đèn, trong khi vẫn đảm bảo chiếu sáng đầy đủ khi cần thiết. Điều này không chỉ tiết kiệm năng lượng mà còn kéo dài tuổi thọ của thiết bị chiếu sáng. 

Ngoài ra, hệ thống chiếu sáng thông minh có thể được lập trình theo lịch trình hoạt động của nhà máy, đảm bảo chiếu sáng phù hợp trong suốt các ca làm việc và tắt khi không cần thiết.

2.5. Tích hợp năng lượng tái tạo

Các thiết bị IoT được trang bị cảm biến để liên tục giám sát hiệu suất của các hệ thống năng lượng tái tạo như pin mặt trời và điện gió. Dữ liệu về sản lượng điện, hiệu suất thiết bị, và các điều kiện môi trường (như cường độ ánh sáng mặt trời và tốc độ gió) được thu thập và gửi về hệ thống quản lý trung tâm, cho phép theo dõi hiệu suất năng lượng tái tạo theo thời gian thực, giúp doanh nghiệp nhanh chóng nhận diện và khắc phục các vấn đề, đảm bảo hiệu suất tối ưu của hệ thống.

2.6. Quản lý chuỗi cung ứng xanh và bền vững

IoT hỗ trợ việc quản lý chuỗi cung ứng xanh bằng cách giám sát và tối ưu hóa tiêu thụ năng lượng trong suốt quá trình sản xuất. Các thiết bị IoT được tích hợp trên khắp chuỗi cung ứng và quá trình sản xuất, từ nguyên liệu đầu vào đến sản phẩm hoàn chỉnh. Nhờ đó, các doanh nghiệp có thể giám sát mức tiêu thụ năng lượng của từng bước sản xuất, từ vận chuyển, chế biến đến đóng gói và phân phối, giúp nhận diện các điểm lãng phí và tối ưu hóa hiệu suất năng lượng trên toàn bộ chuỗi cung ứng.

Quản lý chuỗi cung ứng xanh và bền vững không chỉ là một yếu tố quan trọng trong việc giảm chi phí và tăng cường hiệu suất mà còn là một phần quan trọng của mục tiêu phát triển bền vững của các doanh nghiệp. Bằng cách giảm lượng khí thải và tác động môi trường từ hoạt động sản xuất, các doanh nghiệp đóng góp vào việc bảo vệ môi trường và tạo ra một tương lai bền vững hơn cho cộng đồng.

3. Tổng kết

Có thể thấy, Internet vạn vật đang đóng một vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng trong môi trường công nghiệp hiện nay. Đặc biệt, các ứng dụng IoT trong tiết kiệm năng lượng không chỉ được ứng dụng nhiều trong lĩnh vực sản xuất mà ngày càng phổ biến trong đời sống hiện đại, không chỉ giúp tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên mà còn đóng góp đáng kể vào việc kiểm soát chi phí và phát triển chính sách môi trường nhằm chống lại biến đổi khí hậu. 

Hy vọng rằng với bài viết trên đây, quý doanh nghiệp sẽ có thêm kiến thức và cập nhật được những xu hướng mới nhất về tiết kiệm năng lượng kết hợp với công nghệ IoT, từ đó áp dụng vào quy trình sản xuất của mình và đóng góp vào sự phát triển bền vững của xã hội và môi trường.

Ngoài ra, nếu quý doanh nghiệp muốn cập nhật thêm những xu hướng tiết kiệm năng lượng mới nhất trong ngành sản xuất có thể đăng ký tham gia ngay sự kiện Triển lãm Quốc tế Vietnam Manufacturing Expo 2024, do công ty RX Tradex tổ chức. Sự kiện này không chỉ là nơi để quý doanh nghiệp khám phá thêm nhiều kiến thức mới trong lĩnh vực sản xuất và công nghiệp hỗ trợ, mà còn là nơi tạo cơ hội kết nối và giao lưu, từ đó đưa ra những sáng kiến độc đáo của mình đến các đối tác tiềm năng, mở ra cơ hội phát triển mới, mang đến những đơn hàng chất lượng cho công ty.